Geografia

Przedmiotowe zasady oceniania z geografii

 

 

Założenia do przedmiotowych zasad oceniania

1.      Użyteczność

Ocenianie powinno być nakierowane na te umiejętności i wiadomości, których opanowanie przez ucznia pozwala osiągnąć założone cele nauczania.

2.      Wspomaganie procesu uczenia się i nauczania

Ocenianie powinno motywować ucznia oraz skłaniać zarówno ucznia, jak i nauczyciela do wyciągania wniosków z dotychczasowej współpracy.

3.      Wielowątkowość

Proces oceniania powinien stwarzać sytuacje, w których każdy uczeń będzie miał możliwość zademonstrowania swojej wiedzy, kreatywności i oryginalności.

4.      Otwartość

Kryteria oceniania powinny być zrozumiałe i jawne, a wyniki- dostępne dla wszystkich zainteresowanych. Proces oceniania powinien być otwarty na analizę i weryfikację.

5.      Pewność  wnioskowania

Materiał  zgromadzony w procesie oceniania powinien gwarantować pewność co do umiejętności ucznia.

6.      Spójność wewnętrzna

Każdy składnik zasad oceniania powinien być zgodny ze standardami nauczania, standardami oceniania oraz programem rozwoju szkoły.

I.  Formy bieżącego sprawdzania postępów ucznia

Forma Zakres treści Częstotliwość Zasady
1.      Prace pisemne w klasie

Sprawdziany pisemne

(trwające 30 minut lub dłużej)

- jeden dział obszerny lub dwa mniejsze Minimum dwa w półroczu

- zapowiedziane przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem

- adnotacja w dzienniku lekcyjnym

- poprzedzone lekcją powtórzeniową

Kartkówki (trwające do 20 minut) - zagadnienia z trzech ostatnich lekcji Co najmniej trzy w półroczu - zapowiedziane na poprzedzającej lekcji
2. Prace  domowe pisemne - materiał nauczania z bieżącej lekcji lub przygotowanie materiału dotyczącego nowego tematu Minimum dwie w półroczu - ocenie może podlegać wybiórczo kilka prac
W innej formie

- prace badawcze np.: prowadzenie doświadczeń, wykonywanie modeli

- prace dodatkowe np.: wykonanie plakatów, pomocy dydaktycznych

3. Odpowiedzi ustne - materiał z danej partii materiału Minimum jedna w półroczu - bez zapowiedzi
4. Praca na lekcji (indywidualna lub zespołowa) - bieżący materiał nauczania

Minimum dwie oceny w półroczu

- ocenie podlegają: aktywność zaangażowanie, umiejętność pracy samodzielnej oraz praca w grupie

 

II.   Pozostałe ustalenia dotyczące sposobów bieżącego sprawdzania postępów ucznia

1.Sprawdziany pisemne

- Sprawdziany pisemne są obowiązkowe

- Uczeń, który z określonych przyczyn nie pisał sprawdzianu  musi do niego przystąpić w ciągu dwóch tygodni od daty powrotu do szkoły.

- każdy uczeń ma obowiązek przystąpić do poprawy sprawdzianu, z którego otrzymał ocenę niedostateczną (forma i termin ustalana jest z nauczycielem). Obie oceny wpisywane są do dziennika, a pod uwagę brana jest ocena poprawkowa.

- Sposób oceniania sprawdzianów:

100%    celujący

91% - 99%    bardzo dobry

75% - 90%    dobry

50% - 74%    dostateczny

31% - 49%    dopuszczający

0% - 30%      niedostateczny

 

2.Kartkówki

Nieobecność ucznia na kartkówce nie zobowiązuje go do zaliczenia danej partii materiału

3.Odpowiedzi ustne

- przy wystawieniu oceny za odpowiedź ustną nauczyciel powinien przekazać uczniowi informację zwrotną

- uczeń ma prawo być nieprzygotowany do odpowiedzi ustnej bez usprawiedliwienia dwa razy w półroczu. O powyższym fakcie uczeń jest zobowiązany poinformować nauczyciela na początku lekcji.

4.Prace domowe

Uczeń ma prawo nie wykonać w półroczu dwóch prac

5.Praca na lekcji

Uczeń może otrzymać za aktywność ocenę celującą tylko w przypadku samodzielnej i twórczej pracy

III.    Sprawdzanie i ocenianie sumujące postępy ucznia

Uczeń otrzymuje za swoje osiągnięcia w danym roku szkolnym ocenę śródroczną i roczną. Wystawia je nauczyciel na podstawie wagi ocen cząstkowych ze wszystkich form aktywności ucznia.

Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 7
oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowejPlaneta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic

Wymagania na poszczególne oceny[1]

konieczne

(ocena dopuszczająca)

podstawowe

(ocena dostateczna)

rozszerzające

(ocena dobra)

dopełniające

(ocena bardzo dobra)

wykraczające

(ocena celująca)

1. Podstawy geografii.Rozdział dodatkowy[2]
Uczeń:
  • wyjaśnia znaczenie terminu geografia
  • przedstawia podział nauk geograficznych
  • podaje wymiary Ziemi
  • wyjaśnia znaczenie terminów: siatka geograficzna, południk, równoleżnik, zwrotnik, długość geograficzna, szerokość geograficzna
  • wskazuje na globusie i na mapie południk: 0° i 180° oraz półkulę wschodnią i półkulę zachodnią
  • wskazuje na globusie i na mapie równik oraz półkule: północną i południową
  • wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, siatka kartograficzna, legenda mapy
  • wymienia elementy mapy
  • wymienia rodzaje skal
  • wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość względna, wysokość bezwzględna, poziomica
  • podaje na podstawie atlasu nazwy map ogólnogeograficznych i tematycznych

Uczeń:

  • przedstawia różnicę między geografią fizyczną a geografią społeczno-ekonomiczną

wymienia źródła informacji geograficznej

podaje cechy kształtu Ziemi

odczytuje wartości szerokości geograficznej zwrotników, kół podbiegunowych oraz biegunów

podaje cechy siatki geograficznej

określa położenie geograficzne punktów i obszarów na mapie

wyjaśnia różnicę między siatką kartograficzną a siatką geograficzną

szereguje skale od największej do najmniejszej

podaje różnicę między wysokością względną i wysokością bezwzględną

określa na podstawie rysunku poziomicowego cechy ukształtowania powierzchni terenu

charakteryzuje mapy ze względu na ich przeznaczenie

Uczeń:
  • wyjaśnia, czym się zajmują poszczególne nauki geograficzne
  • przedstawia poglądy na kształt Ziemi
  • wymienia dowody na kulistość Ziemi
  • wymienia cechy południków i równoleżników 
  • przedstawia skalę w postaci mianowanej i podziałki liniowej
  • wymienia metody prezentacji zjawisk na mapach 

Uczeń:

  • podaje przykłady praktycznego zastosowania geografii

wyjaśnia różnicę między elipsoidą a geoidą

wyjaśnia znaczenie układu współrzędnych geograficznych

oblicza na podstawie współrzędnych geograficznych rozciągłość równoleżnikową i rozciągłość południkową

analizuje treści map wykonanych w różnych skalach

posługuje się skalą mapy do obliczania odległości w terenie i na mapie

omawia metody prezentacji zjawisk na mapach

charakteryzuje rzeźbę terenu na podstawie rysunku poziomicowego i mapy ogólnogeograficznej

odszukuje w atlasie mapy i określa ich przynależność do poszczególnych rodzajów

Uczeń:

  ocenia znaczenie umiejętności określania współrzędnych geograficznych w życiu człowieka

  oblicza skalę mapy na podstawie odległości rzeczywistej między obiektami przedstawionymi na mapie

  wskazuje możliwość praktycznego wykorzystania map w różnych skalach

  interpretuje treści różnego rodzaju map i przedstawia ich zastosowanie

 

2. Środowisko przyrodnicze Polski

Uczeń:

  • podaje cechy położenia Polski w Europie na podstawie mapy ogólnogeograficznej podaje całkowitą i administracyjną powierzchnię Polski

wskazuje na mapie geometryczny środek Polski

wymienia kraje sąsiadujące z Polską i wskazuje je na mapie

podaje długość granic z sąsiadującymi państwami

wyjaśnia znaczenie terminu geologia

wymienia najważniejsze wydarzenia geologiczne na obszarze Polski

wyjaśnia znaczenie terminów  plejstocen i holocen

wyjaśnia znaczenie terminów krajobraz polodowcowy i rzeźba glacjalna

wymienia formy terenu utworzone na obszarze Polski przez lądolód skandynawski

wymienia pasy rzeźby terenu Polski i wskazuje je na mapie

wymienia główne rodzaje skał

wyjaśnia znaczenie terminów: pogoda, klimat, ciśnienie atmosferyczne, niż baryczny, wyż baryczny

wymienia cechy klimatu morskiego i klimatu kontynentalnego

wymienia elementy klimatu

wyjaśnia znaczenie terminu średnia dobowa wartość temperatury powietrza

wymienia czynniki, które warunkują zróżnicowanie temperatury powietrza i wielkość opadów w Polsce

wymienia rodzaje wiatrów

  • wyjaśnia znaczenie terminu przepływ
  • wyjaśnia znaczenie terminów system rzeczny, dorzecze, zlewisko

wskazuje na mapie główne rzeki Europy i Polski

podaje główne cechy fizyczne Bałtyku

wyjaśnia znaczenie terminów: gleba, czynniki glebotwórcze, proces glebotwórczy, profil glebowy, poziomy glebowe

wymienia typy gleb w Polsce

wyjaśnia znaczenie terminu lesistość

wymienia różne rodzaje lasów w Polsce

wymienia formy ochrony przyrody w Polsce

wskazuje na mapie Polski parki narodowe

Uczeń:

wskazuje na mapie przebieg granic Polski

omawia na podstawie mapy płytową budowę litosfery

omawia proces powstawania gór

wymienia na podstawie mapy geologicznej ruchy górotwórcze w Europie i w Polsce

wymienia i wskazuje na mapie ogólnogeograficznej góry fałdowe, zrębowe oraz wulkaniczne w Europie i w Polsce

omawia zlodowacenia na obszarze Polski

opisuje nizinne i górskie formy polodowcowe

porównuje krzywą hipsograficzną Polski i Europy

dokonuje podziału surowców mineralnych

wymienia strefy klimatyczne świata na podstawie mapy tematycznej

podaje cechy przejściowości klimatu Polski

podaje zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego w Polsce na podstawie mapy tematycznej

opisuje wody Europy na podstawie mapy ogólnogeograficznej

rozpoznaje typy ujść rzecznych

charakteryzuje temperaturę wód oraz zasolenie Bałtyku na tle innych mórz świata

opisuje świat roślin i zwierząt Bałtyku

przedstawia na podstawie mapy tematycznej rozmieszczenie gleb na obszarze Polski

omawia na podstawie danych statystycznych wskaźnik lesistości Polski

omawia strukturę gatunkową lasów w Polsce

podaje przykłady rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i pomników przyrody na obszarze wybranego regionu

  • charakteryzuje wybrane parki narodowe w Polsce
Uczeń:
  • charakteryzuje na podstawie map geologicznych obszar Polski na tle struktur geologicznych Europy 
  • przedstawia współczesne obszary występowania lodowców na Ziemi i wskazuje je na mapie
  • charakteryzuje działalność rzeźbotwórczą lądolodu i lodowców górskich na obszarze Polski
  • charakteryzuje czynniki kształtujące klimat w Polsce 
  • wyjaśnia, na czym polega asymetria dorzeczy Wisły i Odry 
  • charakteryzuje i rozpoznaje typy wybrzeży Bałtyku
  • wyróżnia najważniejsze cechy wybranych typów gleb na podstawie profili glebowych 

Uczeń:

  • rozróżnia konsekwencje położenia matematycznego, fizycznogeograficznego oraz geopolitycznego Polski

określa na podstawie mapy geologicznej obszary poszczególnych fałdowań na terenie Europy i Polski

opisuje mechanizm powstawania lodowców

wykazuje pasowość rzeźby terenu Polski

przedstawia czynniki kształtujące rzeźbę powierzchni Polski

rozpoznaje główne skały występujące na terenie Polski

podaje przykłady gospodarczego wykorzystania surowców mineralnych w Polsce

opisuje pogodę kształtowaną przez główne masy powietrza napływające nad teren Polski

opisuje na podstawie map tematycznych rozkład temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych w Polsce

omawia niszczącą i budującą działalność Bałtyku

omawia procesy i czynniki glebotwórcze

opisuje typy zbiorowisk leśnych w Polsce

opisuje unikalne na skalę światową obiekty przyrodnicze objęte ochroną na terenie Polski

Uczeń:

  • wykazuje konsekwencje rozciągłości południkowej i rozciągłości równoleżnikowej Polski i Europy
  • wykazuje zależność między występowaniem ruchów górotwórczych w Europie a współczesnym ukształtowaniem powierzchni Polski

wykazuje zależność między występowaniem zlodowaceń w Europie a współczesnym ukształtowaniem powierzchni Polski

opisuje wpływ wydobycia surowców mineralnych na środowisko przyrodnicze

wykazuje wpływ zmienności pogody w Polsce na rolnictwo, transport i turystykę

ocenia znaczenie gospodarcze rzek Polski

analizuje główne źródła zanieczyszczeń Morza Bałtyckiego

ocenia przydatność przyrodniczą i gospodarczą lasów w Polsce

podaje argumenty przemawiające za koniecznością zachowania walorów dziedzictwa przyrodniczego

  • planuje wycieczkę do parku narodowego lub rezerwatu przyrody
3. Ludność i urbanizacja w Polsce

Uczeń:

  • wskazuje na mapie politycznej Europy największe i najmniejsze państwa Europy
  • wskazuje na mapie administracyjnej Polski poszczególne województwa i ich stolice
  • wyjaśnia znaczenie terminów: demografia, przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego, współczynnik urodzeń, współczynnik zgonów
  • wymienia na podstawie danych statystycznych państwa o różnym współczynniku przyrostu naturalnego w Europie
  • wyjaśnia znaczenie terminów: piramida płci i wieku, średnia długość trwania życia

wyjaśnia znaczenie terminu wskaźnik gęstości zaludnienia

wymienia czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w Polsce

wyjaśnia znaczenie terminów: migracja, emigracja, imigracja, saldo migracji, przyrost rzeczywisty, współczynnik przyrostu rzeczywistego

wyjaśnia różnicę między emigracją a imigracją

odczytuje dane dotyczące wielkości i kierunków emigracji z Polski

wymienia główne skupiska Polonii

wyjaśnia znaczenie terminu migracje wewnętrzne

wymienia przyczyny migracji wewnętrznych

wymienia mniejszości narodowe w Polsce

wskazuje na mapie Polski regiony zamieszkałe przez mniejszości narodowe

wyjaśnia znaczenie terminów: struktura zatrudnienia, struktura wykształcenia, bezrobocie, stopa bezrobocia, ludność aktywna zawodowo

odczytuje z danych statystycznych wielkość zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki

odczytuje z mapy zróżnicowanie przestrzenne bezrobocia w Polsce i w Europie

wyjaśnia znaczenie terminów: urbanizacja, wskaźnik urbanizacji

odczytuje z danych statystycznych wskaźnik urbanizacji w Polsce i w wybranych krajach Europy

  • wyjaśnia znaczenie terminu miasto
  • wymienia największe miasta i wskazuje je na mapie Polski
  • wymienia funkcje miast

Uczeń:

  • szereguje województwa pod względem powierzchni od największego do najmniejszego

prezentuje na podstawie danych statystycznych zmiany liczby ludności Polski po II wojnie światowej

omawia na podstawie wykresu przyrost naturalny w Polsce w latach 1946–2016

omawia przestrzenne zróżnicowanie współczynnika przyrostu naturalnego w Polsce

omawia na podstawie danych statystycznych średnią długość trwania życia Polaków na tle europejskich społeczeństw

  • wyjaśnia przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia w Europie i w Polsce 
  • wymienia główne przyczyny migracji zagranicznych w Polsce 
  • podaje najważniejsze cechy migracji wewnętrznych w Polsce
  • charakteryzuje mniejszości narodowe,mniejszości etniczne i społeczności etniczne w Polsce
  • podaje przyczyny bezrobocia w Polsce
  • porównuje wielkość bezrobocia w Polsce i innych krajach europejskich na podstawie danych statystycznych
  • wymienia typy zespołów miejskich w Polsce i podaje ich przykłady
  • podaje różnicę między aglomeracją monocentryczną a policentryczną
  • podaje przyczyny rozwoju największych miast w Polsce
  • podaje przykłady miast o różnych funkcjach w Polsce

Uczeń:

oblicza współczynnik przyrostu naturalnego

podaje przyczyny zróżnicowania przyrostu naturalnego w Europie i w Polsce

omawia czynniki wpływające na liczbę urodzeń w Polsce

porównuje udział poszczególnych grup wiekowych ludności w Polski na podstawie danych statystycznych

oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia Polski

opisuje na podstawie mapy cechy rozmieszczenia ludności w Polsce

porównuje przyrost rzeczywisty ludności w Polsce i w wybranych państwach Europy

omawia przyczyny migracji wewnętrznych w Polsce

porównuje strukturę narodowościową ludności Polski z analogicznymi strukturami ludności w wybranych państwach europejskich

określa na podstawie danych statystycznych różnicę w strukturze zatrudnienia ludności w poszczególnych województwach

porównuje stopę bezrobocia w wybranych krajach europejskich

analizuje wskaźnik urbanizacji w Polsce i wybranych krajach Europy

analizuje rozmieszczenie oraz wielkość miast w Polsce

charakteryzuje funkcje wybranych miast w Polsce

omawia przyczyny rozwoju miast w Polsce

Uczeń:

omawia na podstawie danych statystycznych uwarunkowania przyrostu naturalnego w Polsce na tle Europy

omawia strukturę płci i wiekuludności Polski na tle struktur wybranych państw europejskich na podstawie piramidy płci i wieku

omawia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze wpływające na rozmieszczenie ludności w wybranych państwach Europy i Polski

charakteryzuje skutki migracji wewnętrznych w Polsce

omawia przyczyny rozmieszczenia mniejszości narodowych w Polsce

przedstawia strukturę wyznaniową Polaków na tle innych państw Europy

omawia strukturę zatrudnienia wg działów gospodarki w poszczególnych województwach

omawia pozytywne i negatywne skutki urbanizacji

charakteryzuje przemiany współczesnych miast

omawia problemy mieszkańców dużych miast

analizuje wielkość miast w Polsce i ich rozmieszczenie wg grup wielkościowych

omawia przemiany współczesnych miast

Uczeń:

  • analizuje na podstawie dostępnych źródeł ekonomiczne skutki utrzymywania się niskich lub ujemnych wartości współczynnika przyrostu naturalnego w krajach Europy i Polski

analizuje konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego

analizuje skutki nierównomiernego rozmieszczenia ludności w Europie i w Polsce

ocenia skutki migracji zagranicznych w Polsce i w Europie

omawia na podstawie dostępnych źródeł problemy mniejszości narodowych w Europie i w Polsce

  • analizuje na podstawie dostępnych źródeł skutki bezrobocia w Polsce

omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące w procesie urbanizacji w Polsce po II wojnie światowej

 

Uczeń:

  • wskazuje na mapie politycznej Europy największe i najmniejsze państwa Europy
  • wskazuje na mapie administracyjnej Polski poszczególne województwa i ich stolice
  • wyjaśnia znaczenie terminów: demografia, przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego, współczynnik urodzeń, współczynnik zgonów
  • wymienia na podstawie danych statystycznych państwa o różnym współczynniku przyrostu naturalnego w Europie
  • wyjaśnia znaczenie terminów: piramida płci i wieku, średnia długość trwania życia

wyjaśnia znaczenie terminu wskaźnik gęstości zaludnienia

wymienia czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w Polsce

wyjaśnia znaczenie terminów: migracja, emigracja, imigracja, saldo migracji, przyrost rzeczywisty, współczynnik przyrostu rzeczywistego

wyjaśnia różnicę między emigracją a imigracją

odczytuje dane dotyczące wielkości i kierunków emigracji z Polski

wymienia główne skupiska Polonii

wyjaśnia znaczenie terminu migracje wewnętrzne

wymienia przyczyny migracji wewnętrznych

wymienia mniejszości narodowe w Polsce

wskazuje na mapie Polski regiony zamieszkałe przez mniejszości narodowe

wyjaśnia znaczenie terminów: struktura zatrudnienia, struktura wykształcenia, bezrobocie, stopa bezrobocia, ludność aktywna zawodowo

odczytuje z danych statystycznych wielkość zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki

odczytuje z mapy zróżnicowanie przestrzenne bezrobocia w Polsce i w Europie

wyjaśnia znaczenie terminów: urbanizacja, wskaźnik urbanizacji

odczytuje z danych statystycznych wskaźnik urbanizacji w Polsce i w wybranych krajach Europy

  • wyjaśnia znaczenie terminu miasto
  • wymienia największe miasta i wskazuje je na mapie Polski
  • wymienia funkcje miast

Uczeń:

  • szereguje województwa pod względem powierzchni od największego do najmniejszego

prezentuje na podstawie danych statystycznych zmiany liczby ludności Polski po II wojnie światowej

omawia na podstawie wykresu przyrost naturalny w Polsce w latach 1946–2016

omawia przestrzenne zróżnicowanie współczynnika przyrostu naturalnego w Polsce

omawia na podstawie danych statystycznych średnią długość trwania życia Polaków na tle europejskich społeczeństw

  • wyjaśnia przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia w Europie i w Polsce 
  • wymienia główne przyczyny migracji zagranicznych w Polsce 
  • podaje najważniejsze cechy migracji wewnętrznych w Polsce
  • charakteryzuje mniejszości narodowe,mniejszości etniczne i społeczności etniczne w Polsce
  • podaje przyczyny bezrobocia w Polsce
  • porównuje wielkość bezrobocia w Polsce i innych krajach europejskich na podstawie danych statystycznych
  • wymienia typy zespołów miejskich w Polsce i podaje ich przykłady
  • podaje różnicę między aglomeracją monocentryczną a policentryczną
  • podaje przyczyny rozwoju największych miast w Polsce
  • podaje przykłady miast o różnych funkcjach w Polsce

Uczeń:

oblicza współczynnik przyrostu naturalnego

podaje przyczyny zróżnicowania przyrostu naturalnego w Europie i w Polsce

omawia czynniki wpływające na liczbę urodzeń w Polsce

porównuje udział poszczególnych grup wiekowych ludności w Polski na podstawie danych statystycznych

oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia Polski

opisuje na podstawie mapy cechy rozmieszczenia ludności w Polsce

porównuje przyrost rzeczywisty ludności w Polsce i w wybranych państwach Europy

omawia przyczyny migracji wewnętrznych w Polsce

porównuje strukturę narodowościową ludności Polski z analogicznymi strukturami ludności w wybranych państwach europejskich

określa na podstawie danych statystycznych różnicę w strukturze zatrudnienia ludności w poszczególnych województwach

porównuje stopę bezrobocia w wybranych krajach europejskich

analizuje wskaźnik urbanizacji w Polsce i wybranych krajach Europy

analizuje rozmieszczenie oraz wielkość miast w Polsce

charakteryzuje funkcje wybranych miast w Polsce

omawia przyczyny rozwoju miast w Polsce

Uczeń:

omawia na podstawie danych statystycznych uwarunkowania przyrostu naturalnego w Polsce na tle Europy

omawia strukturę płci i wiekuludności Polski na tle struktur wybranych państw europejskich na podstawie piramidy płci i wieku

omawia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze wpływające na rozmieszczenie ludności w wybranych państwach Europy i Polski

charakteryzuje skutki migracji wewnętrznych w Polsce

omawia przyczyny rozmieszczenia mniejszości narodowych w Polsce

przedstawia strukturę wyznaniową Polaków na tle innych państw Europy

omawia strukturę zatrudnienia wg działów gospodarki w poszczególnych województwach

omawia pozytywne i negatywne skutki urbanizacji

charakteryzuje przemiany współczesnych miast

omawia problemy mieszkańców dużych miast

analizuje wielkość miast w Polsce i ich rozmieszczenie wg grup wielkościowych

omawia przemiany współczesnych miast

Uczeń:

  • analizuje na podstawie dostępnych źródeł ekonomiczne skutki utrzymywania się niskich lub ujemnych wartości współczynnika przyrostu naturalnego w krajach Europy i Polski

analizuje konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego

analizuje skutki nierównomiernego rozmieszczenia ludności w Europie i w Polsce

ocenia skutki migracji zagranicznych w Polsce i w Europie

omawia na podstawie dostępnych źródeł problemy mniejszości narodowych w Europie i w Polsce

  • analizuje na podstawie dostępnych źródeł skutki bezrobocia w Polsce

omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące w procesie urbanizacji w Polsce po II wojnie światowej

4. Rolnictwo i przemysł Polski

Uczeń:

  • wymienia funkcje rolnictwa

wymienia warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Polsce

wymienia na podstawie map tematycznych regiony rolnicze w Polsce

wyjaśnia znaczenie terminów: plon, zbiór

wymienia główne uprawy w Polsce

wskazuje na mapie główne obszary upraw w Polsce

wyjaśnia znaczenie terminów: hodowla, pogłowie

wymienia główne zwierzęta gospodarskie w Polsce

wskazuje na mapie obszary hodowli zwierząt gospodarskich

dokonuje podziału przemysłu na sekcje i działy

wymienia funkcje przemysłu

wymienia źródła energii

wymienia typy elektrowni

wskazuje na mapie największe elektrownie w Polsce

wymienia największe porty morskie w Polsce i wskazuje je na mapie

Uczeń:
  • prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę wielkościową gospodarstw rolnych w Polsce
  • przedstawia znaczenie gospodarcze głównych upraw w Polsce
  • prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę upraw
  • wskazuje rejony warzywnictwa i sadownictwa w Polsce
  • przedstawia znaczenie gospodarcze produkcji zwierzęcej w Polsce
  • wymienia czynniki lokalizacji hodowli bydła, trzody chlewnej i drobiu w Polsce
  • wymienia przyczyny zmian w strukturze przemysłu Polski
  • lokalizuje na mapie Polski elektrownie cieplne, wodne i niekonwencjonalne 

Uczeń:

  • przedstawia rolnictwo jako sektor gospodarki oraz jego rolę w rozwoju społeczno- -gospodarczym kraju

omawia regiony rolnicze o najkorzystniejszych warunkach do produkcji rolnej w Polsce

przedstawia strukturę użytkowania ziemi w Polsce na tle innych krajów Europy

prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę hodowli w Polsce

przedstawia przemysł jako sektor gospodarki i jego rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju

omawia przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia przemysłu w Polsce

prezentuje na podstawie danych statystycznych strukturę produkcji energii elektrycznej w Polsce na tle wybranych krajów Europy

opisuje na podstawie danych statystycznych strukturę przeładunków w polskich portach morskich

opisuje strukturę połowów ryb w Polsce

Uczeń:

charakteryzuje czynniki wpływające na rozmieszczenie upraw w Polsce

porównuje produkcję roślinną w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy

porównuje produkcję zwierzęcą w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy

omawia rozwój przemysłu w Polsce po II wojnie światowej

analizuje przyczyny i skutki restrukturyzacji polskiego przemysłu

omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany zachodzące współcześnie w polskiej energetyce

określa na podstawie dostępnych źródeł uwarunkowania rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

omawia problemy przemysłu stoczniowego w Polsce

Uczeń:

  • przedstawia korzyści dla polskiego rolnictwa wynikające z członkostwa naszego kraju w Unii Europejskiej

dokonuje na podstawie danych statystycznych analizy zmian pogłowia wybranych zwierząt gospodarskich w Polsce po 2000 r. i wyjaśnia ich przyczyny

przedstawia perspektywy rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

5. Usługi w Polsce

Uczeń:

  • podaje przykłady różnych rodzajów usług w Polsce
  • wyjaśnia znaczenie terminu komunikacja
  • wyróżnia rodzaje transportu w Polsce
  • wskazuje na mapie Polski porty handlowe, śródlądowe oraz lotnicze
  • wyróżnia rodzaje łączności
  • wyjaśnia znaczenie terminów: turystyka, walory turystyczne, infrastruktura turystyczna
  • dokonuje podziału turystyki
  • wymienia i wskazuje na mapie regiony turystyczne Polski
  • wyjaśnia znaczenie terminów: eksport, import, bilans handlu zagranicznego
  • wymienia państwa będące głównymi partnerami handlowymi Polski
  • Uczeń:

omawia rodzaje transportu lądowego w Polsce

omawia na podstawie map tematycznych gęstość dróg kołowych i autostrad w Polsce

omawia na podstawie mapy tematycznej gęstość sieci kolejowej w Polsce

omawia na podstawie danych statystycznych morską flotę transportową w Polsce

omawia czynniki rozwoju turystyki

wymienia i wskazuje na mapie polskie obiekty, znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

omawia strukturę towarową handlu międzynarodowego

Uczeń:

  • przedstawia usługi jako sektor gospodarki oraz ich rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju

charakteryzuje udział poszczególnych rodzajów transportu w przewozach pasażerów i ładunków

omawia ruch pasażerski w portach lotniczych Polski

podaje przyczyny nierównomiernego dostępu do środków łączności na terenie Polski

charakteryzuje obiekty znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

charakteryzuje na przykładach walory turystyczne Polski

przedstawia przyczyny niskiego salda bilansu handlu zagranicznego w Polsce

Uczeń:

  • wyjaśnia przyczyny zróżnicowania sieci transportowej w Polsce

określa znaczenie transportu w rozwoju gospodarczym Polski

prezentuje na podstawie dostępnych źródeł problemy polskiego transportu wodnego i lotniczego

określa znaczenie łączności w rozwoju gospodarczym Polski

analizuje na podstawie dostępnych źródeł wpływy z turystyki w Polsce i w wybranych krajach Europy

ocenia na podstawie dostępnych źródeł atrakcyjność turystyczną wybranego regionu Polski

ocenia znaczenie handlu zagranicznego dla polskiej gospodarki

Uczeń:

omawia na podstawie dostępnych źródeł zmiany, które zaszły w geograficznych kierunkach wymiany międzynarodowej Polski

podaje przykłady sukcesów polskich firm na arenie międzynarodowej

6. Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego Polski

Uczeń:

  • wymienia źródła zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego
  • podaje przyczyny kwaśnych opadów

Uczeń:

Uczeń:
  • charakteryzuje wpływ poszczególnych sektorów gospodarki na stan środowiska
  • wymieniaźródła zanieczyszczeń komunalnych
Uczeń:
  • analizuje na podstawie mapy tematycznej stan zanieczyszczeń wód śródlądowych 

Uczeń:

  • ustala na podstawie dostępnych źródeł, jakie regiony w Polsce cechują się największym zanieczyszczeniem środowiska przyrodniczego
7. Relacje między elementami środowiska geograficznego

Uczeń:

wyjaśnia znaczenie terminów: powódź, dolina rzeczna, koryto rzeczne, terasa zalewowa, sztuczny zbiornik wodny

wymienia przyczyny powodzi w Polsce

  • wymienia główne źródła energii w województwach pomorskim i łódzkim
  • wymienia przyczyny migracji do stref podmiejskich
  • wymienia przyczyny wyludniania się wsi oddalonych od dużych miast
  • wymienia podstawowe cechy gospodarki centralnie sterowanej i gospodarki rynkowej
  • wyjaśnia znaczenie terminów: centra logistyczne, spedycja

wymienia główne atrakcje turystyczne wybrzeża Bałtyku i Małopolski

Uczeń:

opisuje zjawisko powodzi

  • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Polski obszary zagrożone powodzią
  • wskazuje na mapie Polski rozmieszczenie największych sztucznych zbiorników wodnych
  • podaje przyczyny rozwoju energetyki wiatrowej i słonecznej w województwach pomorskim i łódzkim 
  • wskazuje na mapie województw podlaskiego i zachodniopomorskiego obszary o dużym wzroście liczby ludności 
  • wymienia rodzaje usług, które rozwijają się dzięki wzrostowi ruchu turystycznego

Uczeń:

wymienia czynniki sprzyjające powodziom w Polsce 

  • wyjaśnia wpływ warunków pozaprzyrodniczych na wykorzystanie OZE w województwach pomorskim i łódzkim
  • wskazuje na mapie województw podlaskiego i zachodniopomorskiego gminy o dużym spadku liczby ludności
  • analizuje współczynnik salda migracji na przykładzie województw zachodniopomorskiego i podlaskiego 
  • wymienia główne inwestycje przemysłowe we Wrocławiu i w jego okolicach
  • wskazuje na mapie tematycznej przykłady miejsc, w których przebieg autostrad i dróg ekspresowych sprzyja powstawaniu centrów logistycznych
  • wskazuje na mapie położenie głównych atrakcji wybrzeża Bałtyku i Małopolski

Uczeń:

analizuje konsekwencje stosowania różnych metod ochrony przeciwpowodziowej 

  • wymienia korzyści płynące z wykorzystania źródeł odnawialnych do produkcji energii
  • analizuje dane statystyczne dotyczące liczby farm wiatrowych w Łódzkiem i Pomorskiem 
  • wyjaśnia wpływ migracji na strukturę wieku ludności obszarów wiejskich 
  • analizuje dane statystyczne dotyczące ruchu turystycznego nad Morzem Bałtyckim i w Krakowie 

Uczeń:

określa na wybranych przykładach wpływ wylesiania dorzeczy, regulacji koryt rzecznych, stanu wałów przeciwpowodziowych, zabudowy teras zalewowych i sztucznych zbiorników wodnych na wezbrania oraz występowanie i skutki powodzi w Polsce

  • analizuje na wybranych przykładach warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze sprzyjające produkcji energii ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych lub ograniczające tę produkcję oraz określa ich wpływ na rozwój energetyki
  • identyfikuje na wybranych przykładach związki między rozwojem dużych miast a zmianami w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu, stylu zabudowy oraz strukturze demograficznej w strefach podmiejskich
  • ukazuje na wybranych przykładach wpływ procesów migracyjnych na strukturę wieku i zmiany zaludnienia obszarów wiejskich
  • wykazuje na podstawie dostępnych źródeł wpływ przemian politycznych i gospodarczych w Polsce po 1998 r. na zmiany struktury zatrudnienia w wybranych regionach kraju
  • identyfikuje związki między przebiegiem autostrad a lokalizacją przedsiębiorstw przemysłowych oraz centrów logistycznych i handlowych na wybranym obszarze kraju
  • identyfikuje związki między transportem morskim a lokalizacją inwestycji przemysłowych i usługowych na przykładzie Trójmiasta
8. Mój region i moja mała ojczyzna

Uczeń:

  • wyjaśnia znaczenie terminu region

wskazuje położenie swojego regionu na mapie ogólnogeograficznej Polski

wymienia i wskazuje na mapie ogólnogeograficznej sąsiednie regiony

wymienia najważniejsze walory przyrodnicze regionu

wyjaśnia znaczenie terminu mała ojczyzna

wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Polski, topograficznej lub na planie miasta obszar małej ojczyzny

przedstawia źródła informacji o małej ojczyźnie

wymienia walory środowiska geograficznego małej ojczyzny

Uczeń:

  • charakteryzuje środowisko przyrodnicze regionu oraz określa jego główne cechy na podstawie map tematycznych

rozpoznaje skały występujące w regionie miejsca zamieszkania

wyróżnia najważniejsze cechy gospodarki regionu na podstawie danych statystycznych i map tematycznych

określa obszar utożsamiany z własną małą ojczyzną jako symboliczną przestrzenią w wymiarze lokalnym

rozpoznaje w terenie obiekty charakterystyczne dla małej ojczyzny i decydujące o jej atrakcyjności

Uczeń:

  • wyjaśnia uwarunkowania zróżnicowania środowiska przyrodniczego w swoim regionie

analizuje genezę rzeźby powierzchni swojego regionu

prezentuje główne cechy struktury demograficznej ludności regionu

prezentuje główne cechy gospodarki regionu

opisuje walory środowiska geograficznego małej ojczyzny

omawia historię małej ojczyzny na podstawie dostępnych źródeł

Uczeń:

  • przedstawia w dowolnej formie (np. prezentacji multimedialnej, plakatu, wystawy fotograficznej) przyrodnicze i kulturowe walory swojego regionu

analizuje formy współpracy między własnym regionem a partnerskimi regionami zagranicznymi

prezentuje na podstawie informacji wyszukanych w różnych źródłach i w dowolnej formie (np. prezentacji multimedialnej, plakatu, wystawy fotograficznej) atrakcyjność osadniczą oraz gospodarczą małej ojczyzny jako miejsca zamieszkania i rozwoju określonej działalności gospodarczej

Uczeń:

  • podaje przykłady osiągnięć Polaków w różnych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego na arenie międzynarodowej

projektuje na podstawie wyszukanych informacji trasę wycieczki krajoznawczej po własnym regionie

wykazuje na podstawie obserwacji terenowych przeprowadzonych w wybranym miejscu własnego regionu zależności między elementami środowiska geograficznego

planuje wycieczkę po swojej małej ojczyźnie

projektuje na podstawie własnych obserwacji terenowych działania służące zachowaniu walorów środowiska geograficznego (przyrodniczego i kulturowego) oraz poprawie warunków życia lokalnej społeczności

Poprawiono: 06 październik 2019
Odsłony: 1564